Kronik böbrek yetmezliği, taş, tıkanma, tümör, diyabet ve nefrit gibi rahatsızlıkların sebebiyeti ile ortaya çıkan, oldukça önemli bir sağlık problemidir. Ülkemizde yapılan araştırmalar dâhilinde yaklaşık olarak 30000 kadar kişi diyalize bağlı kronik böbrek yetmezliği sorunu yaşamaktadır. Diyaliz, kronik böbrek yetmezliği olan kişilerde tıbbi tedavi amaçlı kullanılmaktadır.
Dengeli ve yeterli düzeyde beslenme ihtiyacının karşılanması yaşamın her sürecinde olduğu gibi kronik böbrek sorunu olan hastalar açısından da büyük önem taşımaktadır. Bireyin yaşam fonksiyonlarını ve kalitesini yükseltebilmek adına, oluşturabilecek komplikasyonların geciktirilmesi yahut önlenmesinde beslenme en etken faktördür. Beslenme ihtiyacı karşılanırken bilinçsiz olarak hasta tamamen tuz faktöründen uzak bırakılmamalıdır. Kimi hastalar da belli miktarda tuz alımı ihtiyacı olabiliyor.
Kronik Böbrek yetmezliği için böbrek fonksiyonlarının ciddi derecede ve geri dönüşümsüz olarak bozulma göstermesidir diyebiliriz. Vücutta böbreklere düşen çok önemli ve çeşitli görevler düşmektedir. En önemli görev ise vücutta bulunan atık maddelerin böbrek tarafından atılması ve vücuda dağılmasının önlenmesidir.
Kronik böbrek sorunu yaşayan kişilerde böbrekler tam olarak görevlerini başarı ile sonlandıramaz. Özellikle de böbrek asıl görevi olan atık işlemini gerçekleştiremediği için vücutta kreatin ve üre gibi maddelerin birikimi git gide yükselir.
Bu hastalık kimi kişilerde görüldüğü andan itibaren çok yavaş ilerlerken, kimilerinde ise oldukça hızlı ilerleme gerçekleşir ve böbrekler kanda bulunan maddeleri temizleme görevini tam olarak üstlenemez. Buna bağlı olarak da kan da bulunan elektrolitlerin dengesi inanılmaz derecede bozulur.
Kronik böbrek yetmezliğinin başlıca neden olur?
- Glomerulonefrit (Çeşitli böbrek iltihapları)
- Doğumsal olarak kabul edilen birtakım böbrek hastalıklar
- Çeşitli enfeksiyonlar
- Toksik maddeler
- Diyabete bağlı olarak oluşan böbrek bozuklukları
- İdrar yollarında görülen tıkanmalar
Kronik böbrek yetmezliğinde beslenme
Kronik böbrek sorunu yaşayan kişilerin beslenmelerine tedavi kadar dikkat edilmelidir. Dikkatli bir beslenme listesi böbrek yetmezliği sorununun git gide ilerleme göstermesi bir miktar durdurabilir. Ancak en uygun beslenme listesini size doktorunuz verecektir. Kronik böbrek hastalığı olan kişilerin beslenme fonksiyonları doktor tarafından belirlenip, o şekilde uygun liste karşılanmalıdır.
Beslenme tedavisinde en önemli unsurlar
- Uygun ve yeterli düzeyde protein ile enerji alımı,
- Vücut ağırlığının uygun kilo da olması ve korunması
- Diyette olması gereken besinlerin miktarları, sodyum, fosfor, potasyum, sıvı ve vitamin-mineraller gibi.
Kronik böbrek hastalığının belirtileri nelerdir?
- Sürekli nedeni belli olmayan kusma ve mide bulantıları
- Gün içerisinde kafanızı kaldıramayacak derecede halsizlik
- Aşırı derecede iştahsızlık
- İnatçı ve vücudun her yerinde görülen kaşıntılar
- Çok fazla su içme hissi
- İdrar miktarında çok fazla artış yahut azalma
- Nefes alıp vermede güçlük
- Sık, sık idrara çıkma
- İşitme de güçlük çekmek
- İdrar da kan, bulanıklık ve ağrı olması
- Ani ve sürekli tansiyon oynamaları
- Kişilik değişmesi ile başlayan saldırganlık gösterisi
- Ara, ara havale geçirme
- Vücudun tümünde veya bazı bölgelerinde şişkinlik
