Kreatinin Kreatinin, omurgalılarda doğal koşullarda oluşan ve kas hücrelerine gerekli olan enerjiyi sağlayan organik bir bileşiktir. Vücutta glisin, L-arjinin ve L-metiyonin aminoasitleriyle karaciğerde, böbrekte ve pankreasta sentezlenir. Biyosentez sonucunda iskelet kaslarına, beyne, kalbe ve vücudun diğer dokularına taşınır. Dokularda kreatinin, enerji depolayıcı bir form olan kreatin fosfat biçiminde metabolize edilir. Kreatinin seviyeleri, toplam kas kütlesini tahmin etmek için kullanılır. Kanda kreatinin artışı, böbreğin yetersiz çalıştığını gösteren bir bulgudur. İdrardaki 24 saatlik oranı stabil olduğundan, 24 saatlik idrarın değerlendirilmesi gereklidir. Günlük olarak kreatinin atım oranı yaklaşık 1-2 gramdır. Sporla uğraşan kişiler, antrenman öncesinde 5 gram kreatin alarak performanslarını %30 oranında artırabilirler. Kaslarda kreatin fosfat kullanılmasının nedeni, ATP moleküllerinin gereken enerjiyi sadece yarım saniye karşılayabilmesidir. Kreatin fosfat miktarı ise ATP oranının 20 katı kadardır. Kreatinin kas metabolizması ürünü olup, idrar aracılığıyla böbreklerden değişime uğramadan tamamen atılır. Eğer böbreklerde bozukluk varsa, bu atılım hızı yavaşlar ve kanda kreatinin değeri artmaya başlar. Böbrek yetmezliği olan hastalarda tanı koymada kullanılır, ancak böbreklerdeki hasarı kesin olarak belirlemez. Bu yüzden yaşı ilerleyen kişilerde böbrek yetmezliği olmasına rağmen, kreatinin seviyesinde anormallik gözlenmeyebilir. Kreatinin yükselmesinin sebepleri arasında uzun süreli aç kalmak, kas hastalıkları, romatoid artrit, hormonal bozukluklar, kemik kırılması, yanık ve enfeksiyon gibi etkenler bulunabilir. Kreatinin Klirensi Böbrek işlevlerinin araştırılması için önemli bir aşama olan glomerül süzme hızı, birim zamanda meydana gelen glomerül süzüntüsü miktarının tespit edilmesidir. Bu işlemi sağlamak için klirens veya kanda temizlenme hızı incelenerek, birim zamanda belirli bir maddeden tamamen arınan plazma miktarı belirlenir. Bu madde dışarıdan verilebileceği gibi, kreatinin gibi vücut tarafından üretilen bir madde de olabilir. Klirens genellikle kreatinin için hesaplanır. Kreatininin kandaki düzeyi iyi bilinmekte ve kan plazması ile glomerül süzüntüsünde bulunan oranı normal şartlarda çok değişiklik göstermez. Bunun nedeni, kreatininin glomerül süzüntüsüne kan plazmasındaki yoğunluğu oranında geçmesidir. Ardından borucuklardan geri emilmez ve borucuklardan idrara yeniden salınmaz. Klirens hesabında Cl = U x V / P formülü kullanılır. 70 kg ağırlığında ve 1,70 m boyunda olan bir yetişkinin klirensi normal olarak dakikada 125 ml kadardır. Bu değer normal kabul edilerek daha önceden hazırlanmış çizelgeyle hastanın boyu ve kilosuna göre olması gereken değerler belirlenir. Bu testle böbrek işlevleri değerlendirilir, ancak erken böbrek hastalığında belirleyici değildir. Kronik böbrek hastaları için önemli bir testtir. Diyet uygulanması ve protein alımının artırılması durumunda verilerde yükselme gözlenir. Kreatinin Arttığı Durumlar
Kreatinin Azaldığı Durumlar
|
Kural
12 Temmuz 2024 CumaKreatinin seviyelerim yüksek çıktı, bu durum böbreklerimde bir sorun olduğu anlamına mı geliyor? Ayrıca, son zamanlarda yoğun bir spor programı uyguluyorum, bunun kreatinin seviyeme etkisi olabilir mi?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaKural,
Kreatinin seviyelerinin yüksek çıkması, böbrek fonksiyonlarıyla ilgili bir sorun olabileceğini gösterebilir. Ancak, yoğun bir spor programı da kreatinin seviyelerini artırabilir çünkü kaslar çalıştıkça kreatinin üretimi artar. Kesin bir değerlendirme için bir doktora başvurmanız ve gerekli testleri yaptırmanız en doğrusu olacaktır. Bu şekilde, durumunuzun altında yatan sebep net bir şekilde belirlenebilir.