Sağ böbrekte kortikal kist nasıl oluşur ve belirtileri nelerdir?

Sağ böbrekte kortikal kist, böbreğin dış tabakası olan kortekste oluşan, genellikle sıvı dolu, iyi huylu bir keseciktir. Bunlar genellikle basit (simple) kistler olarak adlandırılır ve çoğunlukla yaşlanma süreciyle ilişkilidir. 50 yaşın üzerindeki bireylerde oldukça yaygın görülür ve genellikle herhangi bir sağlık sorununa yol açmazlar. Kistler tek veya çok sayıda olabilir ve boyutları birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişkenlik gösterebilir.

Kortikal kistlerin kesin oluşum nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, böbrek tübüllerindeki (nefronların ince kanalcıkları) zayıflamış bölgelerin genişlemesi ve sıvıyla dolması sonucu oluştukları düşünülmektedir. Bu süreci tetikleyebilecek faktörler şunlardır:

• Yaşlanma: Kist oluşumu insidansı yaşla birlikte belirgin şekilde artar.
• Böbrek tübül hücrelerinin proliferasyonu (aşırı büyümesi).
• Tübüllerin obstrüksiyonu (tıkanması) veya zayıflaması.
• Dejeneratif süreçler: Böbrek dokusundaki yaşa bağlı değişiklikler.

Bu kistler genellikle sporadiktir, yani kalıtsal değildir ve Polikistik Böbrek Hastalığı gibi genetik bozukluklardan farklıdır. Basit kistler böbrek fonksiyonlarını genellikle etkilemezler.

Çoğu basit kortikal kist hiçbir belirti vermez ve genellikle başka bir nedenle yapılan görüntüleme tetkikleri (ultrason, BT veya MR) sırasında tesadüfen tespit edilir. Ancak, kist büyük boyutlara ulaştığında veya komplikasyon geliştiğinde aşağıdaki belirti ve bulgular ortaya çıkabilir:

• Yan (flank) veya sırt ağrısı: Özellikle sağ tarafta, donuk veya keskin bir ağrı hissedilebilir. Bu, kistin büyüyerek böbrek kapsülünü veya çevre dokuları germesinden kaynaklanır.
• Karında dolgunluk veya kitle hissi.
• İdrar yolu enfeksiyonu belirtileri: Sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma hissi (kist enfekte olduğunda).
• Hematüri: İdrarda kan görülmesi (kistin patlaması veya kanaması durumunda).
• Hipertansiyon: Nadiren, kist böbrekteki kan akışını etkileyerek tansiyon yüksekliğine neden olabilir.
• Ateş ve titreme: Enfekte bir kistin belirtisi olabilir.

Bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir. Sağ böbreğinizde kist tespit edildiyse veya yukarıdaki belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, mutlaka bir üroloji veya nefroloji uzmanına başvurmalısınız. Doktorunuz, kistin basit bir kist mi yoksa daha kompleks bir yapı mı olduğunu değerlendirmek için ultrason, BT gibi görüntüleme yöntemlerini kullanacak ve uygun takip veya tedavi planını oluşturacaktır. Basit kistler genellikle tedavi gerektirmez ve sadece takip edilir.