Yenidoğan bebekte böbrek genişlemesi nedir, neden olur?

Yenidoğanlarda görülen böbrek genişlemesi (hidronefroz), idrar akışındaki tıkanıklık veya engeller nedeniyle böbreklerde şişme meydana gelmesi durumudur. Bu yazı, hidronefrozun yaygın nedenlerini, üreteropelvik bileşke tıkanıklığından geçici genişlemelere kadar çeşitli faktörleri açıklayarak ebeveynler ve bakım verenler için aydınlatıcı bilgiler sunmaktadır.

19 Kasım 2025

Yenidoğan Böbrek Genişlemesi (Hidronefroz) Nedir?


Yenidoğan böbrek genişlemesi, tıbbi olarak "hidronefroz" olarak adlandırılan, bebeğin böbreklerinde idrar birikmesi sonucu böbreğin şişmesi ve genişlemesi durumudur. Bu durum, genellikle hamilelik sırasında yapılan ultrason muayenelerinde tespit edilebilir ve doğum sonrası yenidoğan döneminde de devam edebilir. Hidronefroz, böbreklerin idrarı üreterler (idrar kanalları) aracılığıyla mesaneye iletmesinde bir tıkanıklık veya engel olduğunda ortaya çıkar. Bu, böbreklerdeki basıncın artmasına ve böbreğin genişlemesine neden olur. Hidronefroz hafif, orta veya şiddetli olarak sınıflandırılabilir ve çoğu hafif vakada kendiliğinden düzelebilir.

Yenidoğan Böbrek Genişlemesinin Nedenleri


Yenidoğanlarda böbrek genişlemesi, genellikle idrar yollarındaki yapısal veya fonksiyonel sorunlardan kaynaklanır. İşte en yaygın nedenler:
  • Üreteropelvik Bileşke (UPJ) Tıkanıklığı: Bu, böbrek ile idrar kanalı (üreter) arasındaki bağlantı noktasının dar veya tıkalı olmasıdır. İdrarın böbrekten dışarı akmasını engelleyerek böbrekte birikmesine ve genişlemesine yol açar. UPJ tıkanıklığı, yenidoğan hidronefrozunun en sık görülen nedenidir.
  • Üreterovezikal Bileşke (UVJ) Tıkanıklığı veya Reflü: Üreterovezikal bileşke, idrar kanalının mesaneye bağlandığı noktadır. Burada bir tıkanıklık olabilir veya mesaneden böbreğe doğru idrar kaçağı (vezikoüreteral reflü) görülebilir. Reflü, idrarın geriye doğru akmasına ve böbreklerde genişlemeye neden olur.
  • Mesane veya Üretra Sorunları: Mesanenin tam boşalmaması veya üretrada (idrarın vücuttan atıldığı kanal) darlık gibi problemler, idrar akışını engelleyerek böbrek genişlemesine yol açabilir. Örneğin, posterior üretral valv (PUV) gibi doğumsal anomaliler bu duruma neden olabilir.
  • Böbrek Taşları veya Diğer Tıkanıklıklar: Nadiren, yenidoğanlarda böbrek taşları veya tümörler idrar yollarını tıkayarak hidronefroza sebep olabilir.
  • Geçici Hidronefroz: Bazı yenidoğanlarda, özellikle erken doğan bebeklerde, idrar sisteminin olgunlaşmamış olması nedeniyle geçici bir genişleme görülebilir. Bu durum genellikle zamanla kendiliğinden düzelir ve tedavi gerektirmez.
  • Genetik veya Diğer Faktörler: Ailesel yatkınlık veya bazı sendromlar (örneğin, polikistik böbrek hastalığı) hidronefroz riskini artırabilir, ancak bu daha nadirdir.

Yenidoğan böbrek genişlemesi, genellikle düzenli ultrason takipleri ile izlenir ve şiddetine göre tedavi planlanır. Hafif vakalarda genellikle müdahale gerekmezken, orta veya şiddetli durumlarda ilaç tedavisi veya cerrahi müdahale gerekebilir. Erken teşhis ve uygun takip, böbrek fonksiyonlarının korunması açısından kritik öneme sahiptir. Ebeveynlerin, çocuk doktoru veya pediatrik nefrolog/ürolog ile iş birliği yapması önerilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Böbrek Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi
Böbrek Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi
Polikistik Böbrek Belirtileri ve Tedavisi
Polikistik Böbrek Belirtileri ve Tedavisi
Böbrek Nakli Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir
Böbrek Nakli Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir
Böbrek Yetmezliği
Böbrek Yetmezliği
Hemodiyalizin Faydaları Nelerdir?
Hemodiyalizin Faydaları Nelerdir?
;